วันอังคารที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2556

นกฮัมมิ่งเบิร์ด



ฮัมมิ่งเบิร์ด : นกผู้ทรงพลัง


P. Comte de Buffon นักชีววิทยาชาวฝรั่งเศสผู้เคยมีชีวิตอยู่ในสมัยคริสต์ศตวรรษที่ 18 ได้เคยเอ่ยถึงนกฮัมมิงเบิร์ด (hummingbird) ว่าเป็นนกที่ธรรมชาติได้ประทานพรสวรรค์ให้มากเป็นพิเศษ เพราะมันมีลีลาการบินที่ตื่นตาตื่นใจที่สุดในโลก



นกชนิด นี้มีลำตัวเล็ก น่ารัก คือมีความยาวไม่เกิน 6 เซนติเมตร มันมีปากที่ยาวเรียวและแหลม ปีกเล็กๆ ของมันสามารถกระพือได้เร็วถึง 80 ครั้ง/วินาที ทำให้มันสามารถลอยนิ่งอยู่ในอากาศและบินถอยกลังก็ยังได้


เรา พบเห็นนกชนิดนี้ได้ทั่วโลกโดยเฉพาะในประเทศที่ตั้งอยู่ระหว่างเส้นละติจูด ที่ 5o เหนือและใต้ ถิ่นอาศัยของมันคือป่าที่มีภูเขา คนฝรั่งเศสเรียกมันว่า oiseaumouche แปลว่า นกที่ใหญ่กว่าแมลงวัน มันคือ beija flor ของคนสเปน ซึ่งหมายถึงนกที่จุมพิตดอกไม้ และคนคิวบาเรียนเรียกมันตรงไปตรงมาว่า zum zum ตามเสียงที่เขาได้ยินเวลามันบิน


นกฮัมมิงเบิร์ดตัวเมีย ตามปกติมีขนาดใหญ่กว่าตัวเล็กกว่าตัวผู้เล็กน้อย มันเป็นนกที่รักสันโดษ รู้จักรักและหวงแหนถิ่นอาศัยของมันมาก เมื่อใดก็ตามที่มันพบว่านกอื่นบุกรุกที่ที่มันเป็นเจ้าของ มันจะต่อสู้อย่างสุดฤทธิ์ นิสัยไม่ยอมและชอบต่อสู้นี้เอง ได้ทำให้ชาวอินเดียนเผ่า Astec ตั้งชื่อเทพเจ้าแห่งสงครามตามชื่อของฮัมมิ่งเบิร์ด


ในช่วงเดือน พฤษภาคม - มิถุนายน ฮัมมิงเบิร์ดจะเริ่มผสมพันธุ์ โดยจะใช้เวลานานไม่เกิน 2-3 วินาที มันทำรังโดยใช้ เช่น เปลือกไม้ และตะไคร่ ไข่ของมันมีขนาดเล็กกว่าเม็ดกาแฟ และจะต้องการฟักนาน 12-16 วัน



นก ฮัมมิงเบิร์ดมักไม่ชอบการอพยพ แต่จะมีบางชนิดที่บินอพยพไกลเป็นพันกิโลเมตร จากบริเวณที่มีอากาศหนาวไปวางไข่ในบริเวณที่มีอากาศอบอุ่น ถึงแม้ว่าตัวของมันจะเล็ก แต่มันก็สามารถบินได้ไกลกว่าและนานกว่าสัตว์อื่นที่มีขนาดตัวใหญ่กว่ามันมาก เมื่อใกล้กำหนดที่มันจะอพยพ มันจะกินอาหารล่วงหน้าให้น้ำหนักตัวเพิ่มถึง 50 เปอร์เซ็นต์ ทั้งนี้ก็เพื่อสะสมไขมันที่มันจะต้องใช้ในการเดินทางไกล เปรียบเทียบกับคนที่หนัก 75 กิโลกรัมเขาจะต้องกินอาหารจนกระทั่งมีน้ำหนัก 110 กิโลกรัมให้ได้ภายใน 3 สัปดาห์จึงจะเก่งเท่านก


แต่คุณสมบัติที่โดดเด่นและน่าสนใจที่สุดคือ ความสามารถในการเก็บสะสมและปลดปล่อยพลังงานภายในตัวของมัน


ใน วารสาร Nature ฉบับเดือนพฤสจิกายน พ.ศ. 2538 R. Dudley แห่งมหาวิทยาลัย Taxas ในสหรัฐอเมริกาได้รายงานผลการทดลองที่แสดงให้เห็นว่า ฮัมมิ่งเบิร์ดมีพลังงานสะสมในร่างกายสูงมากกว่าสัตว์เลือดอุ่นที่มีกระดูก สันหลังทุกชนิดในโลก เพราะมันสามารถปล่อยพลังงานได้ถึง 133 วัตต์ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ในขณะที่คนสามารถถ่านเทพลังงานออกมาได้เพียง 15 วัตต์ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมเท่านั้นเอง



Dudley ได้ให้ฮัมมิงเบิร์ดบินอยู่ในอากาศที่มีก๊าซฮีเลียมและออกซิเจน ดังนั้นอากาศที่เขาใช้ในการทดลองนี้จะมีความหนาแน่นน้อยกว่าอากาศธรรมดา เมื่อเป็นเช่นนี้ฮัมมิงเบิร์ดต้องใช้พลังงานในการบินมากกว่าปกติเพื่อให้ตัว ลอยอยู่ในอากาศได้ เมื่อเวลาผ่านไปความหนาแน่นของออกซิเจนในห้องทดลองจะลดลงๆ จนถึงระดับหนึ่ง ฮัมมิงเบิร์ดจะหมดแรงบิน ณ เวลานั้น Dudley รู้ทันทีว่าพลังงานนกมีมากที่สุด เป็นเท่าไรตัวเลขที่เขาได้ทำให้เขารู้ว่า หากคนจะมีพลังงานเท่านกเล็กชนิดนี้ เขาต้องมีกำลังถึง 40 กำลังม้า โดยจะต้องกินอาหารวันละ 130 กิโลกรัม และต้องสามารถกำจัดพลังงานความร้อนในร่างกายให้หมดอย่างรวดเร็ว เพราะมิฉะนั้นร่างกายจะมีอุณหภูมิร่างกายจะสูงถึง 400 องศาเซลเซียส